Mụn Trứng Cá Ung: Nguyên Nhân, Triệu Chứng, Cách Điều Trị Hiệu Qủa

Đã được tư vấn chuyên môn bởi Thầy thuốc ưu tú, Bác sĩ CKII Lê Phương | Chuyên Khoa: Da liễu | Nơi công tác: Trung tâm da liễu đông y Việt Nam
Theo dõi Trung tâm da liễu Đông y Việt Nam goole news

Mụn trứng cá ung tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại để lại nhiều sẹo lồi, sẹo lõm, gây mất thẩm mỹ và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Hãy cùng tìm hiểu về mụn trứng cá ung qua bài viết dưới đây để có cách phòng ngừa, chữa trị hiệu quả. 

Mụn trứng cá ung là gì?

Mụn trứng cá ung có thể gây ra những nốt mụn lớn sưng tấy và đau đớn cho người bệnh. Loại mụn này trông giống như một cục nhỏ, chai cứng bên dưới da nhưng không có đầu giống các loại mụn đầu đen và mụn đầu trắng thông thường. Do vậy, bạn không thể nặn mụn vì điều này chỉ khiến mụn bị viêm nhiễm nặng hơn.

Mụn trứng cá ung thường nghiêm trọng hơn mụn trứng cá khác vì chúng ảnh hưởng đến các lớp biểu bì sâu dưới da. Mụn trứng cá ung ở mũi là loại mụn trứng cá ung thường gặp nhất vì mũi có chứa nhiều dầu thừa và bã nhờn.

Theo các chuyên gia loại mụn này tuy không gây nguy hiểm tới tính mạng nhưng thường kéo dài dai dẳng hàng tuần, thậm chí hàng tháng và dễ để lại sẹo lồi, sẹo lõm nếu không được điều trị.

Mụn trứng cá ung là loại mụn trứng cá rất nghiêm trọng
Mụn trứng cá ung là loại mụn trứng cá rất nghiêm trọng

Nguyên nhân gây mụn mụn trứng cá ung

Cũng như các dạng mụn trứng cá khác, mụn trứng cá ung xảy ra do sự tắc nghẽn lỗ chân lông và phát triển quá mức của vi khuẩn P.acne.

Dưới đây là một số nguyên nhân cụ thể gây mụn trứng cá ung:

  • Tuyến bã nhờn hoạt động mạnh: Khi tuyến bã nhờn hoạt động mạnh, chúng sẽ tiết ra nhiều dầu thừa làm tắc nghẽn lỗ chân lông. Bã nhờn và da chết trên da có thể là thức ăn cho vi khuẩn gây mụn. Khi các yếu tố này kết hợp với nhau sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho mụn phát triển.
  • Thay đổi nội tiết tố: Nội tiết tố androgen trong cơ thể tăng cao có thể kích thích hoạt động của tuyến bã nhờn. Thêm vào đó, androgen cũng có thể làm thay đổi thành phần hóa học của của dầu trên da, khiến da dày hơn (dễ gây tắc nghẽn lỗ chân lông) và là môi trường tốt cho vi khuẩn gây mụn trứng cá cư trú.
  • Di truyền: Nếu cha mẹ hoặc anh chị em trong gia đình bạn bị mụn trứng cá dạng ung thì bạn cũng có nhiều khả năng bị mụn cao hơn những người khác.
Thay đổi nội tiết tố là một trong những nguyên nhân chính gây bệnh
Thay đổi nội tiết tố là một trong những nguyên nhân chính gây bệnh

Cách điều trị mụn trứng cá ung hiệu quả

Để điều trị mụn trứng cá ung hiệu quả và tránh để lại sẹo, bạn hãy điều trị ngay khi vừa phát hiện ra mụn. Đây là loại mụn trứng cá nặng, do vậy bạn cần chọn phương pháp điều trị phù hợp với cơ địa và tình trạng bệnh của mình. Dưới đây là một số biện pháp trị mụn trứng cá ung mà người bệnh có thể tham khảo như:

Tây Y điều trị bệnh

Các phương pháp điều trị mụn không kê đơn (OTC) thường không hiệu quả với mụn trứng cá ung nói chung và mụn trứng cá ung ở mũi nói riêng vì các loại thuốc này chỉ giúp loại bỏ bã nhờn dư thừa và tế bào chết trên bề mặt da. Trong khi đó, mụn trứng cá ung thường ảnh hưởng đến các lớp sâu hơn của da, vì vậy, cần phải áp dụng các phương pháp điều trị chuyên sâu hơn.

Những loại thuốc trị mụn trứng cá hiệu quả được nhiều người áp dụng nhất hiện nay gồm:

Các loại thuốc uống:

  • Isotretinoin: Isotretinoin là một dẫn xuất của vitamin A và thường được kê đơn cho những bệnh nhân bị mụn trứng cá nặng. Isotretinoin có đặc tính chống viêm mạnh nên nó giúp giảm mụn hiệu quả. Loại thuốc này có thể gây ra một số tác dụng phụ như khô (da, mắt, cổ họng, môi), rụng tóc, đau đầu, nhạy cảm với ánh sáng mặt trời… do vậy bạn chỉ nên sử dụng khi có chỉ định của bác sĩ. Phụ nữ đang mang thai hoặc đang có ý định mang thai không nên sử dụng isotretinoin trị mụn vì nó có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.
  • Thuốc kháng sinh: Thuốc kháng sinh có thể làm giảm sự phát triển của vi khuẩn P. acnes, một trong những yếu tố chính gây ra mụn trứng cá. Ngoài ra, thuốc kháng sinh cũng có thể giảm đau, giảm viêm và ngăn ngừa vi khuẩn bị mắc kẹt trong lỗ chân lông gây ra mụn. Tuy nhiên, đây không phải là lựa chọn điều trị lâu dài vì dùng thuốc kháng sinh liên tục có thể làm giảm tác dụng và gây ra các biến chứng khác. Tốt nhất bạn chỉ nên sử dụng kháng sinh để trị mụn trứng cá trong 7 – 10 ngày.
  • Thuốc tránh thai: Thay đổi nội tiết tố androgen trong cơ thể có thể làm tăng quá trình sản xuất dầu thừa trên da. Thuốc tránh thai có thể giúp điều chỉnh quá trình sản xuất hormone androgen trong cơ thể, từ đó hạn chế nguy cơ bị mụn.

Sử dụng thuốc bôi ngoài da để trị mụn trứng cá ung:

Ngoài các loại thuốc uống, bác sĩ cũng có thể chỉ định cho bạn sử dụng thêm một số loại kem bôi trị mụn như:

  • Thuốc kháng sinh tại chỗ: Loại thuốc này giúp tiêu diệt vi khuẩn trú ngụ sâu bên trong lỗ chân lông của bạn. Tuy nhiên, thuốc kháng sinh tại chỗ có thể gây kích ứng da, phát ban, viêm da hoặc đỏ da.
  • Benzoyl Peroxide: Loại gel Benzoyl Peroxide theo toa thường đậm đặc hơn nhiều so với những loại có sẵn ở hiệu thuốc và không cần mua theo đơn. Khi sử dụng  Benzoyl Peroxide bạn có thể gặp các tác dụng phụ như: Ngứa da, đỏ da, da khô và bong tróc.
  • Axit salicylic: Các loại Axit Salicylic được bác sĩ kê đơn thường có nồng độ cao hơn các loại thông thường được bán sẵn. Chúng giúp loại bỏ dầu thừa dưới da, từ đó ngăn mụn trứng cá ung tái phát. Tuy nhiên, loại thuốc này có thể gây đau đầu, đau bụng dữ dội, khó thở, ngứa da, khô da… do vậy bạn nên cẩn trọng khi dùng.
  • Retinoids tại chỗ: Đây là các dẫn xuất của vitamin A có tác dụng làm thông thoáng lỗ chân lông, loại bỏ vi khuẩn, bụi bẩn và dầu thừa sâu dưới da, từ đó giúp trị mụn trứng cá ung hiệu quả. Cũng như các loại thuốc khác, Retinoids có thể gây khô da, kích ứng da và khiến da nhạy cảm với ánh nắng mặt trời.
Kem bôi Retinoids giúp giảm mụn trứng cá ung
Kem bôi Retinoids giúp giảm mụn trứng cá ung

 Đông Y trị mụn trứng cá ung

Theo Đông y, mụn trứng cá ung là một biểu hiện của nhiệt độc tích tụ trong cơ thể gây nên. Nguyên nhân khiến nhiệt độc tích tụ là do tạng phủ bị tổn thương. Khi nhiệt độc tích tụ ở làn da, nó sẽ gây ra mụn trứng cá nói chung và mụn trứng cá ung nói riêng.

Ngoài ra, mụn trứng cá cũng có thể xảy ra khi chức năng giải độc của cơ thể gặp vấn đề. Khi đó, các chất độc sẽ bị tích tụ bên trong cơ thể và biểu hiện ra bên ngoài là tình trạng mụn trứng cá, mề đay.

Do vậy, để loại bỏ căn nguyên gây mụn trứng cá, các thầy thuốc Đông y sẽ sử dụng các vị thuốc giúp giải độc và loại bỏ nhiệt độc.

Các bài thuốc Đông y giúp trị mụn trứng cá ung:

  • Bài thuốc 1: Bạch hoa xà thiệt thảo, thạch cao sống mỗi loại 30g, địa hoàng 15g, yến thực tằm, lá tỳ bà mỗi vị 12g, khô kỷ, xích thược, sơn chi sống, sơn tra sống, hoàng cầm, đan bì mỗi vị 10g, cam thảo 6g. Cho tất cả các nguyên liệu trên vào ấm  và sắc nước uống. Khi thuốc nguội thì chia thuốc thành 2 hoặc 3 phần bằng nhau và uống hết trong ngày.
  • Bài thuốc 2: Ý dĩ sống, huyền sâm mỗi vị 30g, bồ công anh 20g, mã đề, địa hoàng mỗi vị 15g, thược dược, thử vĩ cầm, sơn chi sống, hoàng bá, đại hoàng mỗi vị 10g, cam thảo sống 6g. Cho tất cả các nguyên liệu trên vào ấm và sắc lấy nước uống hàng ngày.
  • Bài thuốc 3: Chuẩn bị thương nhĩ tử 16g, kim ngân hoa, liên kiều mỗi vị 12g, cúc hoa 10g, cam thảo 6g. Cho tất cả các nguyên liệu trên vào sắc với 2 lít nước, sắc thuốc cho đến khi nước cạn còn một nửa thì tắt bếp.

Khi trị mụn trứng cá bằng Đông y bạn cần kiên trì sử dụng vì hiệu quả của chúng thường chậm hơn so với thuốc Tây. Thêm vào đó, tình trạng mụn trứng cá của từng người khác nhau, do vậy, bạn không nên áp dụng bài thuốc của người khác mà nên đến gặp thầy thuốc để được bắt mạch, kê đơn.

Dân gian

Các mẹo dân gian được nhiều người bị mụn trứng cá ung tin dùng vì nguyên liệu thường khá dễ tìm và phương pháp này an toàn với làn da. Tuy nhiên, mụn trứng cá ung là dạng mụn trứng cá nặng, do vậy bạn nên kết hợp các mẹo dân gian với các phương pháp trị mụn đã được bác sĩ chỉ định để tăng hiệu quả điều trị.

Một số mẹo dân gian giúp giảm mụn trứng cá ung:

Dầu oliu

Dầu oliu có chứa acid béo omega-3, đây là chất có đặc tính chống oxy hóa mạnh, do vậy khi sử dụng trên da nó có thể giảm viêm, sát khuẩn rất tốt. Thêm vào đó, dầu oliu  có thể giảm dầu thừa trên da và đẩy dầu thừa, da chết ra khỏi lỗ chân lông. Điều này giúp hạn chế tình trạng tắc nghẽn lỗ chân lông, từ đó giúp giảm mụn trứng cá ung hiệu quả.

Cách thực hiện:

  • Trộn đều dầu oliu với sữa chua không đường theo tỷ lệ 1: 2.
  • Rửa mặt sạch sau đó thoa hỗn hợp dầu oliu và sữa chua lên vùng da bị mụn.
  • Massage da nhẹ nhàng để tẩy da chết và giúp loại bỏ dầu thừa trên da. Nên để hỗn hợp trên trên da trong 10 – 15 phút sau đó rửa sạch bằng nước ấm.
Dầu oliu giúp giảm mụn trứng cá ung hiệu quả
Dầu oliu giúp giảm mụn trứng cá ung hiệu quả

Giấm táo

Giấm táo có đặc tính kháng khuẩn, kháng viêm nên nó giúp tiêu diệt vi khuẩn gây mụn trứng cá ung hiệu quả.

Cách thực hiện:

  • Pha loãng giấm táo với nước theo tỷ lệ 1:2 sau đó thoa lên vùng da bị mụn và massage nhẹ nhàng.
  • Để giấm táo trên da 10 – 15 phút sau đó rửa lại bằng nước sạch.

Nghệ

Nghệ có tính kháng viêm và khử trùng nên nó thường được sử dụng để điều trị mụn trứng cá.

Cách thực hiện:

  • Chuẩn bị 2 – 3 thìa cà phê bột nghệ và một chút nước sau đó trộn với nhau để tạo thành một hỗn hợp đặc.
  • Thoa hỗn hợp bột nghệ đã chuẩn bị lên mụn trứng cá ung và để trong 45 phút sau đó rửa mặt bằng nước ấm.
  • Nên thực hiện 2 lần mỗi ngày để tăng hiệu quả trị mụn trứng cá.

Tinh dầu tràm trà

Tinh dầu tràm trà giúp kháng khuẩn, kháng viêm nên nó giúp giảm tình trạng viêm do mụn hiệu quả. Một số nghiên cứu khoa học đã chứng minh tác dụng ngăn ngừa mụn trứng cá của loại tinh dầu này tương đương với kem bôi trị mụn Benzoyl Peroxide.

Cách thực hiện:

  • Dùng tăm bông chấm 2-3 giọt tinh dầu tràm trà sau đó thoa lên vùng da bị mụn.
  • Ngoài ra, bạn cũng có thể cho một vài giọt tinh dầu này vào sữa rửa mặt sau đó rửa mặt để giảm viêm, loại bỏ dầu thừa trên da và làm sạch da.

Lưu ý: Tinh dầu tràm trà có thể gây kích ứng da ở những người có làn da nhạy cảm. Với những người này, trước khi sử dụng nên pha loãng tinh dầu tràm trà với các loại dầu nền để bảo vệ da.

Mật ong

Mật ong có chứa nhiều chất có đặc tính kháng viêm, do vậy đây là phương pháp trị mụn trứng cá được nhiều người bệnh tin tưởng áp dụng tại nhà.

Cách thực hiện:

  • Chuẩn bị 4 thìa cà phê mật ong và một thìa cà phê nước cốt chanh sau đó trộn đều 2 nguyên liệu trên.
  • Thoa hỗn hợp mật ong và nước cốt chanh lên mặt và để trong 15 phút rồi rửa mặt sạch bằng nước ấm.
  • Ngoài nước cốt chanh, bạn có thể kết hợp mật ong với sữa chua, nghệ để trị mụn.
Mật ong trị mụn ung thế nào?
Mật ong trị mụn ung thế nào?

Cách phòng ngừa mụn trứng cá ung

Mụn trứng cá ung có thể gây ảnh hưởng không nhỏ đến thẩm mỹ vì nó có thể để lại những vết vẹo vĩnh viễn trên da. Do vậy, để hạn chế những biến chứng do mụn trứng cá gây ra, bạn nên chủ động phòng ngừa mụn từ sớm.

Ăn gì, kiêng gì?

Nghiên cứu của các nhà khoa học đã chỉ ra rằng thay đổi một số thói quen ăn uống có thể làm giảm đáng kể triệu chứng của mụn trứng cá. Sau đây là những lưu ý về chế độ ăn uống bạn nên thực hiện để phòng ngừa mụn trứng cá ung:

Kiêng ăn gì khi bị mụn?

  • Thực phẩm có chỉ số GI cao: Các loại thực phẩm như soda, bánh mì trắng, ngũ cốc, đường, kem có thể khiến đường huyết trong máu tăng cao nhanh chóng, điều này có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mụn trứng cá ung.
  • Các sản phẩm từ sữa: Những sản phẩm này có thể thúc đẩy quá trình tiết insulin trong cơ thể và làm tăng hoạt động của tuyến bã nhờn.
  • Các thực phẩm cay nóng: Ăn quá nhiều đồ ăn cay nóng có thể kích thích hoạt động của tuyến bã nhờn, từ đó làm tăng nguy cơ gây mụn.

Nên ăn gì để phòng mụn trứng cá ung? 

  • Thực phẩm chống viêm: Để chống viêm hiệu quả, bạn nên thêm các loại thực phẩm có khả năng chống viêm vào chế độ ăn uống của mình như cá hồi, cá trích, dầu hạt lanh, hạt chia; Các loại rau củ quả như cà rốt, cà chua, súp lơ xanh, rau bina, cam…
  • Thực phẩm giàu kẽm: Bổ sung đủ kẽm có thể hạn chế mụn trứng cá vì chúng giúp điều chỉnh quá trình trao đổi chất và nồng độ hormone trong cơ thể. Các loại thực phẩm giàu kẽm: Hạt bí, hạt điều, thịt bò, hàu, cua, đậu lăng…
Thịt bò có thể khiến các nốt ung thêm nghiêm trọng
Thịt bò có thể khiến các nốt ung thêm nghiêm trọng

Chế độ sinh hoạt

Để đối phó với những nốt mụn trứng cá nguy hiểm và cứng đầu này bạn có thể thực hiện những mẹo dưới đây:

  • Hạn chế nặn mụn trứng cá ung hoặc chạm tay lên vết mụn: Điều này làm tăng nguy cơ viêm nhiễm ở vị trí mọc mụn và khiến mụn nặng hơn. Nếu nốt mụn của bạn bị sưng đau, hãy thử chườm đá vùng da bị mụn 2 – 3 lần/ngày để giảm sưng và giảm đau do mụn.
  • Thư giãn: Căng thẳng, trầm cảm có thể làm tăng hormone cortisol trong cơ thể và kích thích tuyến bã nhờn tiết ra nhiều dầu thừa hơn. Do vậy, bạn nên tập yoga, thiền hoặc chơi thể thao hàng ngày để giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe.
  • Giữ cho da sạch sẽ và chăm sóc da hàng ngày là một trong những cách đơn giản giúp giảm mụn trứng cá ung. Theo đó, bạn nên rửa mặt hai lần bằng nước ấm để loại bỏ dầu thừa và làm thông thoáng lỗ chân lông. Nếu phải trang điểm, bạn nên tẩy trang sạch sẽ và bôi kem dưỡng ẩm hàng ngày.
  • Nếu phải tập thể dục vào giữa ngày hoặc thực hiện các hoạt động khiến mồ hôi bị ra nhiều thì bạn nên rửa mặt ngay để ngăn ngừa vi khuẩn phát triển và gây mụn trứng cá.
  • Người bị mụn nên lựa chọn các loại mỹ phẩm có dán nhãn không chứa dầu và không gây bít tắc lỗ chân lông để phòng ngừa nguy cơ bị mụn.
  • Sử dụng mặt nạ đất sét hai lần mỗi tuần để loại bỏ dầu thừa, tế bào chết và vi khuẩn từ lỗ chân lông của bạn.
  • Bảo vệ da khỏi tia UV: Tia UV trong ánh nắng mặt trời có thể khiến làn da bị tổn thương nghiêm trọng. Do vậy, để bảo vệ làn da, bạn nên thoa kem chống nắng hàng ngày. Nếu phải ra ngoài nên đội mũ rộng vành, đeo khẩu trang, kính râm.

Mụn trứng cá ung thường rất khó điều trị và dễ để lại sẹo. Do vậy, nếu bạn đang gặp rắc rối với mụn trứng cá ung, hãy đến gặp bác sĩ da liễu càng sớm càng tốt để được điều đúng cách, tránh để lại sẹo.

Cập nhật lúc 16:25 - 24/01/2024
5/5 - (1 bình chọn)

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Website này sử dụng Akismet để hạn chế spam. Tìm hiểu bình luận của bạn được duyệt như thế nào.

messenger
chat zalo