Thuốc Trị Nổi Mề Đay

Dùng thuốc Tây y sẽ giảm nhanh các triệu chứng ngoài da ở người bệnh mề đay. Đặc biệt với các trường hợp cấp tính, khi dấu hiệu còn mới, đây sẽ là phương pháp được ưu tiên lựa chọn. Dưới đây là một số loại thuốc thường được áp dụng cho người bệnh:

Thuốc xử lý nổi mề đay mức độ nhẹ

Mề đay cấp tính ở mức độ nhẹ, tập hợp các triệu chứng phổ biến nhất như nổi mẩn đỏ và cảm thấy ngứa ngáy. Tình trạng này sẽ không kéo dài, có thể biến mất trong vài giờ. Thường thì người bệnh sẽ được kê thuốc kháng Histamin để khắc phục nhanh. 

Hiện tại có 2 loại Histamin trên thị trường: Thế hệ 1 (clorpheniramin, diphenhydramin,…) và thế hệ 2 (loratadin, fexofenadin, cetirizin). Histamin thế hệ 2 đang được sử dụng nhiều hơn vì hạn chế được một số tác dụng phụ của thế hệ 1 như buồn ngủ, táo bón, bí tiểu,... Các loại thuốc xử lý nổi mề đay dạng cấp tính bao gồm: 

Thuốc uống Loratadine (Clarityne) 

• Thành phần chính: Loratadin (kháng histamin)
• Tác dụng: Giúp chống viêm, chống dị ứng, giảm ngứa nhanh, hết hắt hơi, sổ mũi, không còn chảy nước mắt
• Cách dùng: Trẻ em từ 2-12 tuổi, dùng 10mg loratadin, 1 lần 1 ngày. Không dùng dạng viên nén với bệnh nhân có trọng lượng cơ thể <30kg.  Người lớn và trẻ em lớn hơn 12 tuổi, dùng liều 10mg loratadin, tần suất 1 lần 1 ngày. Người bị suy gan: Liều khởi đầu 10mg, tần suất 2 ngày 1 lần cho cả người lớn và trẻ em có trọng lượng >30kg.              
• Chỉ định: Mề đay mẩn ngứa, viêm kết mạc dị ứng, viêm mũi dị ứng
• Chống chỉ định: Mẫn cảm với hoạt chất Loratadin hoặc bất cứ thành phần nào của thuốc
• Tác dụng phụ: Có thể bị khô miệng, rối loạn nhịp tim hoặc buồn nôn

Thuốc uống giảm ngứa Cetirizin (Zyrtec) 

• Thành phần chính: Cetirizin (kháng histamin)
• Tác dụng: Giảm nhanh các triệu chứng ngứa ngáy, kích ứng da, sưng phù. Giải phóng các chất trung gian ở giai đoạn sau của dị ứng.
• Cách dùng: Uống trực tiếp với nước trước hoặc sau ăn đều được. Với người lớn và trẻ em trên 6 tuổi, liều lượng 10mg 1 lần/ngày. Với trẻ từ 2-5 tuổi, liều lượng 5mg 1 lần/ngày. Với trẻ từ 6 tháng đến 2 tuổi, liều lượng 2,5mg 1 lần/ngày.
• Chỉ định: Nổi mề đay do thời tiết, mề đay bị phù mạch,  viêm mũi dị ứng, viêm kết mạc dị ứng
• Chống chỉ định: Trẻ dưới 6 tháng tuổi, bệnh nhân suy gan cần cân nhắc giảm liều lượng.
• Tác dụng phụ: Người bệnh có thể bị rối loạn nhịp tim, bí tiểu, tay chân run, tăng tiết nước bọt, choáng phản vệ,...

Thuốc uống Acrivastine (Semprex) 

• Thành phần chính: Acrivastine 8mg/viên (kháng histamin)
• Tác dụng: Giảm các triệu chứng mề đay nhanh nhất trong 30 phút, ngứa hoặc kích ứng da do dị ứng hoá chất, lông động vật, côn trùng.
• Cách dùng: Người lớn và trẻ em trên 12 tuổi, tần suất 1 viên, 3 lần 1 ngày. Chưa có thông tin về sử dụng Acrivastine với trẻ em dưới 12 tuổi.
• Chỉ định: Mề đay tự phát, mề đay do thời tiết thay đổi (quá lạnh hay quá nóng), chàm eczema, viêm mũi dị ứng.
• Chống chỉ định: Mẫn cảm với thành phần của thuốc, cân nhắc với người bị suy thận nặng
• Tác dụng phụ: Buồn ngủ, nhức đầu, mất tập trung (ở mức độ nhẹ) 

Thuốc xử lý nổi mề đay dạng bôi Phenergan

• Thành phần chính: promethazin (kháng histamin)
• Tác dụng: Kết hợp với thuốc uống để giảm nhanh các triệu chứng ngoài da như ngứa, nổi mẩn do tiếp xúc với dị nguyên (hóa chất, côn trùng, mỹ phẩm,...) 
• Cách dùng: Bôi thuốc một lượng vừa đủ vào vùng da tổn thương, tần suất 3-4 lần/ngày. 
• Chỉ định: Mề đay cấp tính, chàm da, nhiễm trùng ngoài da, tổn thương khiến da bị chảy nước.
• Chống chỉ định: Trẻ em dưới 2 tuổi (an toàn chưa được kiểm chứng), hạn chế phơi nắng, tiếp xúc trực tiếp với tia cực tím.
• Tác dụng phụ: Tùy theo cơ địa của người bệnh, thường là nhạy cảm với ánh nắng mặt trời, da mẩn ngứa. 

KIỂM TRA TRIỆU CHỨNG MỀ ĐAY ĐANG MỨC ĐỘ NẶNG HAY NHẸ

Thuốc giảm nổi mề đay mức độ nặng 

Trường hợp mề đay nổi khắp người ở mức nghiêm trọng, kèm các triệu chứng mẩn ngứa dữ dội, các mảng sẩn lan rộng và gây phù da. Bác sĩ sẽ kê thêm thuốc chứa Corticoid kết hợp Histamin để ức chế hệ miễn dịch, chống viêm nhiễm và dị ứng.

Thuốc uống Dexamethason

• Thành phần chính: Dexamethason (dẫn xuất corticoid)
• Tác dụng: Giảm các triệu chứng sưng viêm, ngứa thông qua giảm miễn dịch tự nhiên của cơ thể.
• Cách dùng: Phụ thuốc vào tình trạng người bệnh, mức độ nặng nhẹ, mề đay khu trú hay diện rộng và khả năng đáp ứng thuốc của người bệnh. Nên dùng sau ăn để tránh hại dạ dày.
• Chỉ định: Dị ứng nặng, viêm màng não phế cầu, viêm thanh quản rít, hen.
• Chống chỉ định: Mẫn cảm với thành phần thuốc, bệnh lậu, nhiễm nấm toàn thân, nhiễm khuẩn lao, bị sốt rét não.
• Tác dụng phụ: Mất ngủ, tăng huyết áp, teo da, ban đỏ, bầm máu, rậm lông. Đôi khi gây ra choáng phản vệ.

 Thuốc uống Prednisolon  

• Thành phần chính: Prednisolon 2,5; 5; 10; 20; 50mg (dạng viên nén - dẫn xuất corticoid) 
• Tác dụng: Chống viêm mạnh, chống viêm, ức chế miễn dịch.
• Cách dùng: Thuốc uống dạng viên nén. Với người lớn, khởi đầu liều dùng khoảng 5-60mg/ngày, tần suất 2-4 lần/ngày. Với trẻ em, từ 0,14-2mg/ngày, tần suất 4 lần/ngày.
• Chỉ định: Mề đay dị ứng nặng, lupus ban đỏ, viêm khớp thấp, viêm loét đại tràng, dị ứng kèm phản vệ.
• Chống chỉ định: Mẫn cảm với thành phần chính, nhiễm trùng da do virus, nấm, lao, nhiễm khuẩn nặng.
• Tác dụng phụ: có thể bị kích động thần kinh, khó tiêu, mất ngủ, rậm lông, khó tiêu,... 
• Thận trọng: Trẻ đang lớn và những người bệnh loãng xương, loét dạ dày, loét tá tràng, tiểu đường,...

Thuốc uống Methylprednisolon 

• Thành phần chính: Methylprednisolon (dẫn xuất Corticoid) 
• Tác dụng: Ức chế hệ miễn dịch mức độ mạnh, giảm ngứa, sưng viêm. Các triệu chứng mề đay sẽ được cải thiện nhanh chóng.
• Cách dùng:  Tuỳ thuộc vào tình trạng bệnh người bệnh sẽ được chỉ định liều lượng. Thường là uống 1 liều sau ăn vào buổi sáng. Với liều cao hơn thì chia làm 2 lần, ⅔ liều vào buổi sáng, ⅓ liều còn lại uống vào lúc 4h chiều
• Chỉ định: các bệnh về da, bệnh dị ứng nặng, bệnh tự miễn, rối loạn do thấp khớp,...
• Chống chỉ định: các trường hợp nhiễm khuẩn nặng, da bị tổn thương do nấm hoặc virus
• Tác dụng phụ: thận trọng khi sử dụng bởi người bệnh có thể bị ảnh hưởng tới dạ dày, loãng xương, tiểu đường,...

Thuốc bôi Eumovate

• Thành phần chính: Clobetasone butyrate 0,05% (dẫn xuất corticoid)
• Tác dụng: Kết hợp với thuốc uống để đạt kết quả tốt khi cải thiện các triệu chứng ngoài da, kìm hãm lan rộng.
• Cách dùng: Bôi một lớp thuốc mỏng và thoa nhẹ nhàng tới khi thuốc ngấm hẳn vào da. Đối với trẻ em, nếu triệu chứng không thuyên giảm sau 7 ngày, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
• Chỉ định: mề đay do kích ứng, viêm da cơ địa, viêm da tiết bã, ngứa nổi mẩn, côn trùng đốt.
• Chống chỉ định: Dị ứng với các thành phần của thuốc, phụ nữ mang thai và cho con bú. Các trường hợp bệnh lý như mụn trứng cá, da mặt đỏ, bong tróc quanh vùng mũi...
• Tác dụng phụ: Viêm, ngứa da có thể trở nên nghiêm trọng hơn, bệnh vảy nến hoặc mụn mủ nổi dưới da. Nếu gặp một trong các triệu chứng trên hãy liên hệ với bác sĩ để được hỗ trợ.

Thuốc Epinephrine

• Thành phần chính: Adrenalin 
• Tác dụng: Hồi sức tim phổi, cấp cứu choáng phản vệ, các cơn hen ác tính,...
• Cách dùng: Loại thuốc này được chỉ định và thực hiện bởi bác sĩ. Kết hợp với thuốc kháng histamin liều cao để hỗ trợ khẩn cấp cho người bệnh. 
• Chỉ định: Các trường hợp cấp cứu. Mề đay khởi phát đột ngột, kèm theo các triệu chứng nguy hiểm như sốc phản vệ, sưng phù mạch, môi, mắt, lưỡi, bộ phận sinh dục, khó thở, tăng huyết áp, tim đập nhanh,...
• Chống chỉ định: Bệnh nhân mắc cường giáp, bí tiểu, tim mạch nặng, huyết áp cao, glocom góc hẹp
• Tác dụng phụ: Mệt mỏi, đổ mồ hôi, tiết nhiều nước bọt, chóng mặt.

Thuốc Tây y có tác dụng nhanh, triệu chứng giảm đáng kể chỉ sau một thời gian ngắn sử dụng. Tuy nhiên, đây là các loại thuốc có dược tính cao nên việc sử dụng quá mức có thể làm tích tụ độc tố bên trong cơ thể, gây rối loạn chức năng và tăng nguy cơ tái phát mề đay.

Thuốc trị nổi mề đay mãn tính 

Trong xử lý mề đay mãn tính , loai thuốc được dùng phổ biến là thuốc kháng Histamin H1. Trường hợp nặng hơn thì dùng thuốc corticoid (uống hoặc tiêm) kết hợp với thuốc kháng Histamin. Tuy nhiên, các loại thuốc này chỉ có tác dụng xử lý triệu chứng nên vẫn có nguy cơ tái phát mề đay nếu bệnh nhân không cải thiện hệ miễn dịch.

Mề đay vốn là phản ứng quá mẫn của hệ miễn dịch khi tiếp xúc với các dị nguyên ngoài môi trường. Hệ miễn dịch sản sinh quá nhiều histamin và các chất trung gian khác gây ngứa ngáy và mẩn đỏ trên da. Thuốc tây làm giảm phản ứng sinh học do các hoạt chất trung gian gây ra, nhưng lại không thể ngăn chặn cơ chế hình thành dị ứng. Vì vậy, mỗi khi cơ thể tiếp xúc với dị nguyên thì các triệu chứng nổi mề đay sẽ tái diễn.

Bên cạnh đó, việc để cơ thể hình thành dị ứng liên tục sẽ khiến hệ miễn dịch trở nên mẫn cảm hơn. Thời gian hình thành dị ứng bị rút ngắn, tần suất tái phát bệnh nhanh, các triệu chứng cũng ngày càng trở nặng do hệ miễn dịch lúc này rất rối loạn và mất kiểm soát.